zengi devleti ne demek?

Zengiler, 11. yüzyılın sonlarında Suriye'de ortaya çıkan ve 12. yüzyılın ortalarına kadar geniş bir bölgede hüküm sürmüş güçlü bir Türkmen hanedanlığıydı. İlk başta Selçuklu Sultanlığı'nın vasalı olarak hareket etseler de, zamanla bağımsızlıklarını ilan ettiler ve kendi geniş imparatorluklarını kurdular. İşte Zengiler hakkında bazı önemli bilgiler:

Kuruluş ve Yükseliş:

• Ak Sünni Türkmen kökenli: Zengiler, Türkmen kökenli Ak Sünni bir aileden geliyordu. Hanedanlığın kurucusu olan Buruk bin Muhammed, Selçuklu hizmetinde önemli bir komutan ve vali olarak görev yaptı.
• Suriye'nin fethi: Buruk'un oğlu İmadüddin Zengi, Musul'un valisi oldu ve daha sonra Suriye'nin büyük bir bölümünü kontrol altına aldı. Haçlılara karşı mücadelesi ve başarıları, Zengilerin yükselişinde büyük rol oynadı.
• Haçlılara karşı mücadele: Zengiler, Kudüs Krallığı ve diğer Haçlı devletlerine karşı sürekli savaştılar. İmadüddin Zengi, 1144 yılında Edessa Kontluğu'nu (Urfa) fethederek Haçlılara ağır bir darbe indirdi ve İkinci Haçlı Seferi'ni tetikledi.

İdare ve Kültür:

• Selçuklu yönetim sisteminin devamı: Zengilerin yönetim sistemi, Selçuklulardan miras kalan merkeziyetçi bir yapıya dayanıyordu. Ancak, yerel yönetimlere de bir miktar özerklik tanınıyordu.
• İslam kültürü ve biliminin desteklenmesi: Zengiler döneminde camiler, medreseler ve kütüphaneler inşa edildi. İslam kültürü ve bilimi desteklendi. Halep, Zengiler döneminde önemli bir bilim ve kültür merkezi oldu.

Parçalanma ve Son:

• Hanedanlık içi mücadeleler: İmadüddin Zengi'nin ölümünden sonra hanedanlık, oğulları arasında yaşanan mücadeleler nedeniyle zayıfladı. İmparatorluk, daha küçük beyliklere bölündü.
• Eyyubilerin yükselişi: Nûreddin Zengi'nin ölümünden sonra, Zengilerin kontrolü altında olan bölgeler Eyyubiler tarafından fethedildi. Eyyubiler, Zengilerin yerine geçerek bölgede yeni bir güç haline geldiler.
• Mirası: Zengiler, kısa süreli bir hanedanlık olmalarına rağmen, Haçlılara karşı mücadelelerinde ve İslam kültürüne yaptıkları katkılarda önemli bir rol oynadılar. Ayrıca, Eyyubilerin yükselişinin zeminini hazırladılar.

Özetle, Zengiler, güçlü bir askeri güce sahip, Haçlılara karşı etkili bir şekilde savaşan ve İslam kültürüne önemli katkılarda bulunan bir Türkmen hanedanlığıydı. Ancak, iç çekişmeler ve Eyyubilerin yükselişiyle birlikte kısa sürede dağıldılar. Ancak kısa ömürlü olmalarına rağmen, Orta Doğu tarihinin seyrini önemli ölçüde etkilediler.